Polygoon filmpje van De Apenhof uit 1981

Vandaag is het precies 49 jaar geleden dat mijn ouders (Dick en Bertha Venema) de Apenhof oprichten.

Hoe het allemaal begon.

Begin jaren 70 ontsnapte een aap tijdens de dierenmarkt die hier vlak bij het huis van Dick Venema werd gehouden. De aap vond een onderkomen in een café, maar kon daar natuurlijk niet blijven. Maar omdat de meeste mensen wel wisten dat Dick veel met dieren omging werd aan hem om een oplossing gevraagd. Er werd een hok gebouwd en de aap, Jopie, kwam naar Dick. Dick had een fenomenaal technisch inzicht, wat hij zag kon hij maken. Toen de eigenaar na een paar dagen kwam opdagen gaf deze te kennen Jopie liever kwijt dan rijk te zijn. En dat was dus de eerste aap. Maar omdat Jopie zich een beetje eenzaam voelde plaatste Dick een advertentie waarin om een vriendje voor Jopie werd gevraagd. Dick ontving ontzettend veel telefoontjes en op deze manier is De Apenhof geboren. In 1970 startte hij, naast de winkel, dierenopvangcentrum De Apenhof samen met Bertha.

Er werd een samenwerking geboren tussen het Apenopvangcentrum in Bilthoven, “De Apenhof werd een dependance en binnen de kortste tijd woonde Jopie met nog 31 apen in De Apenhof. Op 17 mei 1976 werd het opvangcentrum in Bilthoven opgeheven en ging de Apenhof als zelfstandig opvangcentrum voor uitheemse dieren verder.

Dat niet alleen Jopie en zijn vrienden onderdak kregen blijkt uit de opsomming van dieren welke een plekje in de Apenhof kregen , om zomaar eens wat te noemen : apen, leeuwen en tijgers, fretten en chinchilla’s, schildpadden, eekhoorns, brulkikkers, eenden, kippen, papagaaien, wandelende takken en zo voorts. Om met Dick zijn woorden te spreken: Je moet wel een beetje gek zijn om dit te doen. En we zijn gek, maar dan wel op dieren. In beslag genomen (wilde) dieren, afgedankte dieren die toch niet als huisdier geschikt bleken, achtergelaten dieren of ontsnapte dieren … allemaal vonden ze hun weg naar De Apenhof en daar werden ze liefdevol opgevangen. Leeuwen, bruine beren, poema’s, gieren, toekans, apen … allerlei soorten dieren zijn opgevangen in De Apenhof. Soms tijdelijk, dan konden de dieren in dierentuinen geplaatst worden maar ook heel vaak permanent. Zoals de apen of papegaaien. Deze dieren waren zo getraumatiseerd dat zij niet meer geschikt waren om in een dierentuin geplaatst te worden. Met liefde mochten ze in De Apenhof blijven.

En wat is er veel gebeurd en veranderd. Bij het zien van het filmpje De Apenhof 1981 van het polygoon journaal komen de herinneringen spontaan weer boven. Ik zou er een boek over kunnen schrijven.

Zo herinner ik mij nog  als de dag van gisteren dat ik op een dag uit school kwam en de winkel  (kapperszaak en gereedschapswinkel) gesloten was. Op de vraag waar Dick was kreeg ik als antwoord dat hij naar de haven in Rotterdam was om een aap op te halen op een schip. Op het schip was een matroos ziek geworden en van boord gegaan maar hij had zijn aap niet meegenomen. De kaptein belde met de mededeling dan hij om uiterlijk 17.00 uur zou uitvaren en als de aap niet opgehaald zou zijn hij het dier met kooi en al over boord zou gooien. En zo kwam Dick een paar uur laten thuis met Barry. Barry was een jonge aap en al snel werd hij samen gevoegd met meerdere jonge apen. ( Zie zwart wit foto) Dit was tijdelijk maar op dat moment waren er geen soortgenoten in de Apenhof en zo konden de jonge dieren toch leren om samen met soortgenoten te leven. Uiteindelijk vond Barry een plekje in een dierentuin. Barry is te zien op het filmpje als jong aapje.

Ook herinnering mijn, bij het zien van de beelden, Ietje een lampongaap. Ietje had zijn hele leven in een klein verblijf op een koud balkon doorgebracht. Als er dieren gebracht werden werd er altijd gevraagd wat zij gewent waren en of er bijzonderheden waren. Zo ook bij Ietje. De eigenaar gaf aan dat hij gewent was om groente en fruit te eten en dat er verder geen bijzonderheden waren. Ietje werd een een verblijf geplaatst en toen Dick de volgende ochtend bij de dieren kwam was het een grote ravage. Ietje was die nacht uitgebroken en had in de schuur alles over hoop gehaald. Dick maakte een extra stevig hok en Ietje werd daarin geplaatst. De volgende dagen bleef Ietje zich vreemd gedragen.

Dick kon niet bedenken wat het kon zijn en daarom belde hij de ex eigenaar op om te overleggen. Toen vertelde de ex eigenaar dat Ietje elke avond een glaasje sterkte alcoholische drank kreeg om warm te blijven. Arme Ietje had gewoon afkickverschijnselen. Gelukkig had hij het ergste al achter de rug. Ietje was een beschadigde aap, hij heeft om die reden zijn hele leven in de Apenhof moeten wonen. Tot het overlijden heeft hij Jimmy als maatje gehad. Die twee waren, ondanks hun slechte start, echt gelukkig samen.

Ook hele mooie herinneringen komen boven.

Twee keer is Dick naar Gambia gevlogen om chimpansee Sita en Stella uit te zetten in een natuurreservaat. Voordat ze naar Gambia moesten de chimpansees in quarantaine. De dierenverblijven zaten vol, dus namen Dick en Bertha de chimpansees beide keren in huis. Bertha ging elke dag met ze naar het park zodat ze rond konden rennen en in de bomen konden klimmen. Ze vertelde eens dat ze naar huis wilde, maar dat de chimpansee nog niet mee wilde. Ze probeerde het een paar keer, maar toen ze geen succes had draaide ze zich om en zei ze: ‘’Ok, dan blijf je toch lekker hier, ik ga hoor!” De chimpansee wist niet hoe snel ze achter haar aan moesten rennen. Het was pittig om ze in huis te hebben, want ze hingen de hele dag om haar heen.

De twee jonge chimpansee gingen naar het Abuko reservaat  in Gambia. Eddy Brewer, directeur van Abuko reservaat stichtte samen met zijn dochter Stella Brewer, jaren geleden een rehabilitatie centrum voor chimpansees op. Sita en Stella mochten terug naar de rimboe en een beter klimaat dan dat het in Nederland voor hen was. Stella leefde jaren in vrijheid op Baboon eiland. Zij wist zich op te werken als een soort surrogaat moeder voor nieuwkomers, die in de groep moesten wennen. Zelf heeft ze ook al meerdere jongen gekregen.

Zo hebben mijn ouders vele dieren uit huiskamers en andere plekken gered om ze samen te voegen met soortgenoten en daarna weer uit te plaatsten naar erkende dierentuinen. De laatste jaren zijn het de papegaaien die hun leven in de Apenhof slijten. Ook hierover zou ik een boek kunnen schrijven. En misschien als ik ooit veel tijd heb dat ik het nog eens ga doen.

Wist u dat we bij Apenhof een aantal vaste bewoners hebben die te getraumatiseerd of te oud zijn om een nieuw thuis voor te vinden? Deze papegaaien kunnen nergens anders terecht en blijven de rest van hun leven bij de Apenhof wonen. Natuurlijk blijven we met liefde voor deze vaste bewoners zorgen, maar om dat ook in de toekomst te kunnen blijven doen, is steun voor langere periode onmisbaar.

De Apenhof betaalt dankzij de ANBI status geen schenkbelasting; uw schenking komt volledig ten goede aan de dieren. U kunt ons werk steunen door een gift over te maken naar:

Stichting de Apenhof

IBAN: NL34 INGB 000 36 69 88 8